Język polski online / Kultura / Sztuka
Język polski, liceum/technikum |
październik 2013 |
 |
 |
 |
 |
Korepetycje z polskiego, czyli wprawki, ćwiczenia, zadania |
|
Zgodnie z przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie można udostępniać materiałów osobom trzecim.
Kolejna porcja zadań na początku listopada
Zapraszam na www.polski-online.pl
SPRAWDZAM SIĘ! – CHARAKTERYSTYKA EDYPA
ZAPAMIETAJ!
1.Kim był Edyp?
Syn Lajosa i Jokasty, na którym ciążyła klątwa. Według przepowiedni miał zabić ojca i poślubić matkę. Przestraszeni rodzice przekłuli mu stopy i kazali porzucić w górach na pastwę dzikich zwierząt. Dziecko odnalazł jednak pasterz i oddał na wychowanie władcom Koryntu – Polibosowi i Meropie. Gdy Edyp osiągnął wiek męski, udał się do wyroczni Apollina w Delfach. Tam kapłanka Pytia powiedziała mu, że jego przeznaczeniem jest ojcobójstwo i kazirodztwo. Przerażony młodzieniec, uważając władców Koryntu za swoich prawdziwych rodziców, porzucił dom i wyruszył w stronę Teb.
2. Jakim władcą był Edyp?
Był władcą troszczącym się o kraj i poddanych. Kiedy mieszkańcy Teb byli nękani przez zarazy i choroby, Edyp za wszelką cenę postanowił dowiedzieć się, co jest tego przyczyną. W tym celu wysłał do wyroczni delfickiej Kreona, który po powrocie oznajmił, że zabójca Lajosa nie uniknął kary, nadal mieszka w Tebach, więc bogowie sprowadzili na miasto plagi. W tej sprawie prosi też o pomoc wieszcza Tyrezjasza. Edyp obiecuje znaleźć i ukarać mordercę.
3. Na czym polega ironia tragiczna?
Jest to inaczej „nieszczęśliwe zbłądzenie bohatera”. Kiedy Edyp zabija Lajosa i żeni się z Jokastą, nie wie, że są to jego rodzice. Cieszy się, że uciekł z Koryntu, aby uniknąć spełnienia przepowiedni, że dopuści się ojcobójstwa i kazirodztwa.
4. Na czym polega wina tragiczna bohatera?
Edyp za wszelką cenę dąży do poznania prawdy i nie zdaje sobie sprawy, że jej odkrycie zniszczy nie tylko jego, ale i całą jego rodzinę.
5. Jaką rolę w życiu Edypa odegrało przeznaczenie?
Przeznaczenie, los, fatum to siły rządzące życiem człowieka. Edyp pomimo podjętych przez siebie wysiłków, aby nie spełniło się w jego życiu przeznaczenie, nie zdołał temu zapobiec.
6. W jaki sposób w życiu Edypa zaznaczyła się hybris?
Hybris to pycha. Kiedy z Delf przybył Kreon i przedstawił słowa wyroczni to Edyp zaczął go podejrzewać o spiskowanie. Tyrezjaszowi zaś zarzucał mówienie głupstw i bredni.
SPRAWDZAM SIĘ! – HENRYK SIENKIEWICZ „SZKICE WĘGLEM”
ZAPAMIĘTAJ!
1.Jaka jest tematyka utworu?
Tematyką utworu jest tragiczna sytuacja chłopów pod zaborem rosyjskim po ich uwłaszczeniu w 1864 roku.
2. Jakie postulaty pozytywistyczne zostały zawarte w utworze?
A. Trzeba chłopów nauczyć pisać i czytać, ośmielić ich w kontaktach z urzędnikami tak, aby potrafili upominać się o swoje prawa.
B. Trzeba zmienić stosunek klas wyższych i bardziej wykształconych do warstwy chłopskiej. Urzędnicy, szlachta, kler byli obojętni wobec losu chłopów, np. proszącej o pomoc zrozpaczonej Rzepowej ksiądz polecił modlitwę.
3. Jaka jest kreacja narratora?
A. Narrator nie tylko przedstawia wydarzenia, ale także posługuje się gorzką ironią.
B. Często zwraca się wprost do odbiorcy, prowokując go do refleksji i przemyśleń.
4. Na czym polega ironia w utworze?
A. Przedstawienie postaci Zołzikiewicza
Jego wygląd zewnętrzny został ukazany w sposób humorystyczny – długie nogi, szpiczasta bródka, zielony kapelusik, „wypomadowana, woniejąca goździkami głowa”.
Jego czyny zostały przedstawione w sposób heroikomiczny, np. kiedy wyruszył do boju (aluzja do powstania styczniowego) „zatrzymał się” na płocie, który niefortunnie przeskoczył – Zołzikiewicz porównuje ten fakt do rangi bohaterskich czynów na polu walki.
B. Nazwiska bohaterów i nazwy miejscowości
Pisarz Zołzikiewicz, wójt Burak, ławnik Gomułka
Barania Głowa, Osłowice
C. Podtytuł utworu.
„Szkice węglem, czyli epopeja pod tytułem Co się działo w Baraniej Głowie”
D. Zakończenie utworu.
Dokument, który stał się przyczyną tragedii był bezwartościowy. Rzepa w myśl istniejących przepisów i tak nie mógł iść do wojska, gdyż miał rodzinę.
Zołzikiewicz za swoje niegodziwości nie poniósł żadnej kary – „piastuje nadal urząd pisarza w Baraniej Głowie, ale teraz ma nadzieję, że zostanie wybrany sędzią”.
5. Na czym polega realizm w utworze?
A. Ukazanie typowych grup społecznych na wsi polskiej w XIX wieku, czyli chłopa, urzędnika, szlachcica, księdza, Żyda.
B. Ukazanie ówczesnej sytuacji społeczno-ekonomicznej na wsi polskiej.
C. Prezentowanie bohaterów chłopskich.
D. Zastosowanie dialektyzacji, czyli gwary chłopskiej.
ZADANIA
Zadanie 1
Do nazwisk bohaterów i nazw miejsc dopisz charakterystyczną cechę główną.
A. Zołzikiewicz to – ……………………………………………………………
B. Burak to – ……………………………………………………………………
C. Barania Głowa to – …………………………………………………………..
D. Osłowice to – …………………………………………………………………
Zadanie 2
Podaj 5 przykładów dialektyzacji.
Zadanie 3
Jakie refleksje nasuwają ci się po lekturze utworu? Wymień 3 przykłady.
Zadanie 4
W kilku zdaniach opisz wybrany czyn heroikomiczny Zołzikiewicza.
SPRAWDZAM SIĘ! – BOLESŁAW LEŚMIAN „PSZCZOŁY”
ZAPAMIĘTAJ!
1. Jak zbudowany jest utwór?
Wiersz zbudowany jest z sześciu zwrotek, z których każda liczy po cztery wersy.
2. Jak mówi podmiot liryczny?
Podmiot liryczny opisuje sytuację liryczną.
3. Jak wyglądają zaświaty?
Jest to miejsce mroczne, smutne, ponure, wszystko pogrążone jest w niekończących się ciemnościach.
4. Jak zachowują się ludzie umarli?
Ludzie umarli zachowują się tak, jakby żyli. Rozmawiają ze sobą, cieszą się na widok pszczół.
5. Jakie uczucia i tęsknoty zmarłych ucieleśniają zabłąkane w zaświatach pszczoły?
Zabłąkane w zaświatach pszczoły ucieleśniają tęsknotę zmarłych za tym, czego doświadczyli w życiu ziemskim: szczęśliwe chwile, troski, życiowe porażki. Dla nich ziemska egzystencja była ważniejsza od wiecznego spokoju. Kiedy pszczoły odleciały, umarłych ogarnął wielki smutek.
6. Jaki jest język poetycki wiersza?
Za pomocą słów poeta opisuje nie tylko świat zewnętrzny, ale stara się wniknąć w głąb bytu zarówno człowieka jak i natury. W mistrzowski sposób posługuje się neologizmami. Dzięki temu zabiegowi poetyckiemu świat opisany jest barwny, ciekawy, zmetaforyzowany.
ZADANIE
Zadanie 1
Z wiersza „Pszczoły” wypisz przykładowe neologizmy i krótko objaśnij ich znaczenie.
© Copyright 2011 DOCTUS-NET
Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie w całości
lub we fragmentach materiałów zawartych na stronie zabronione.